Ik kon het niet nalaten om voor deze aflevering een variatie te maken op de uitspraak die door ons aller oer-007 Sean Connery wereldberoemd werd gemaakt. Maar het betreft hier geen persoon. Het gaat over een dun plaatmateriaal dat uit verschillende lagen is opgebouwd waarvan de bovenste van aluminium is.
Met de modernste druktechnieken en inkten kan men tegenwoordig op bijna alles drukken: glas, hout, tegels en waarom dus ook niet op aluminium. Voor mij was dit alu-dibond een uitkomst bij de expositie in het fort omdat ik daar door de klimaatomstandigheden geen olieverfschilderijen kon ophangen. Ik liet er delen van schilderijen van mij digitaal op over brengen waarna ik er verder op door kon schilderen. Vaak had ik ze daarbij van te voren ook al in de computer bewerkt.
Zo is een reeks nieuwe werken ontstaan die overal kunnen hangen, ongeacht de omstandigheden. In de sauna, in de badkamer, in weer en wind. Dus ook in de tuin, zoals bij de kunstliefhebbers op de foto hierbij!
Nieuwsgierig? Er hangt dus een hele serie in fort Rammekens, maar natuurlijk ook in mijn atelier. En verder nog in Galerie De Norenburgh in Middelburg, schuin tegenover dat atelier. Galeriehouders Hans en Marja Willems waren zo enthousiast dat ze er beslist iets van wilden tonen. Verder staat er natuurlijk het nodige op www.toos.biz .
Twee weken geleden alweer, die laatste TOOS-doodle. Dus zo langzamerhamd weer tijd voor een nieuwe.
Iemand vroeg me laatst waarom ik dat woord niet vernederlands tot doedel. Maar ja, dat doet me iets te veel denken aan de uitdrukking dat iemand een Jan Doedel is. En dat wordt in het algemeen niet gezien als een positieve benaming. Dus blijf ik maar bij het Engelse doodle. Die twee o’s erin staan ook mooier bij TOOS. Een nieuwe TOOS-doodle dus, te vinden en te printen via www.toos.biz.
Op mijn YouTube-kanaal staat tussen veel andere video’s over de expositie in fort Rammekens nog steeds het filmpje over het maken van zo’n doodle http://youtu.be/y7UC5NtBMz0 . Binnenkort zal ik eens een nieuwe video daarover erbij plaatsen.
Ook wil ik nog even wijzen op de mogelijkheid om via email nieuwe afleveringen op dit blog te ontvangen zonder daarvoor naar deze blogsite te hoeven gaan. Tik bovenaan in de linker kolom hiernaast maar je emailadres in het kleine witte vierkantje naast “submit” en onder “follow by email”. Na klikken op “submit” volgt de rest vanzelf. En voor degenen die dat op prijs stellen: dit alles gebeurt volstrekt anoniem.
Nee, geen spionnengeheimtaal, geheimzinnige signalen uit het verre heelal of tekens van een onbekende pre-Columbiaanse taal. Maar wel de geheime tekens van groep 8 van basisschool ’t Klinket in Koudekerke die zij schilderden op een groot zeildoek dat ik van een vriend van mij, een fervent zeezeiler, had gekregen voor dit doel.
Eigenlijk hoef ik er zelf niet veel over te vertellen. Dat kan ik rustig overlaten aan Eugène de Kok, redacteur van weekblad BODE. Hij was er namelijk bij toen de leerlingen in fort Rammekens aan de slag gingen en publiceerde er over onder de kop “Toos van Holstein laat kinderen bij zichzelf te rade gaan”. Hieronder staat een deel van zijn artikel en ook een video van het werk van de leerlingen.
“Ik heb de kinderen gevraagd een teken te maken dat voor hen symbool staat. Daardoor moesten ze nadenken over hun identiteit en dat proberen vast te leggen”, legde Toos van Holstein uit.Leraar Martien Le Clercq deed het voorbereidende werk met de leerlingen in de klas. Het was geen gemakkelijke opgave, zei hij. “Toch vind ik het heel knap hoe ze het hebben gedaan en dat sommige symbolen erg treffend zijn.”
De kinderen kregen van Van Holstein een Siberisch krijtje, een kwast en een bekertje Oost-Indische inkt om het op één van de twee grote stukken zeildoek te tekenen.
Een gelijksoortig project ondernam Van Holstein al eens eerder in Peking, toen ze in het jaar van de Olympische Spelen (2008) was uitgenodigd te exposeren in een galerie in de Chinese miljoenenstad. Daar werkte ze met lokale vrouwelijke kunstenaars. Ook hen vroeg ze iets van henzelf om te zetten naar een symbool op metershoge banieren, die Van Holstein uit Nederland had meegebracht. Later maakte de Middelburgse de verschillende schilderingen tot één geheel. In de ruimten van fort Rammekens zijn de resultaten van die oefeningen te zien (zie de video “Banners on the move” op YouTube http://bit.ly/ij4Pag over deze banieren). De kinderen van ’t Klinket werkten in een kazemat tussen de banieren uit China. “Ook met wat zij hier maken wil ik wat gaan doen.”
Ze keek tevreden naar de schilderende kinderen, die niet schroomden haar om raad te vragen. “Het was best lastig iets te verzinnen, maar toen ik eenmaal iets had ging het makkelijker”, zei ’t Klinket-leerling Valerie Schipper. Ze bedacht een teken dat bestond uit meerdere onderdelen: “Een golf voor mijn achternaam, een hartje voor mijn familie en vrienden en een sleutel voor de geheimen die ik heb. Alleen speciale mensen die ik ken, kunnen bij die sleutel”, somde ze er een paar op. Haar klasgenoot Patrick de Looff maakte een combinatie van een zandloper (‘die staat voor de tijd dat je hier bent’), letters die iets voor hem betekenen en een vogel. “Die staat voor vrijheid, omdat ik het belangrijk vind dat je in vrijheid kunt leven.”
Tot zover Eugène de Kok.
De zeildoeken heb ik na de workshop met de kinderen in mijn atelier nog wat bewerkt om de tekens met elkaar te verbinden en het geheel wat kleuriger te maken. Nu hangen ze in een kazemat in het fort en zijn ze voor iedereen te zien. Eigenlijk is dat een speciale “kinderkazemat” want de toegang is zo laag dat volwassenen moeten bukken om er in te kunnen. Ik hoop dat velen het werk komen bekijken want de jongens en meiden van ’t Klinket verdienen dat. Ze mogen best heel trots zijn op hun werk!
Zowel op YouTube http://bit.ly/ij4Pag als hieronder is de video van de workshop te zien.
It’s TOOS-doodle time! Op www.toos.biz is weer een nieuwe, gratis TOOS-doodle te downloaden. Elke keer geniet ik ervan om met zo weinig mogelijk bewegingen op het touchscreen van de iPad de illusie weer te geven van een figuur of een bouwwerk of een combinatie van beide (zie hiervoor de video op mijn YouTube-kanaal http://bit.ly/ij4Pag) Want dat is voor mij toch de kunst van die doodle! Met enkele lijnen en kleuren iets maken wat door iedereen herkenbaar is. In dit geval is het dat nieuwsgierige meisje dat in mijn tentoonstelling in fort Rammekens zo’n grote rol speelt.
Van diverse kanten heb ik al vernomen dat verzamelaars alle TOOS-doodles uitprinten en zelfs inlijsten. Ik heb niet de illusie dat ik hierbij de verzamelwoede van de AH-voetbalplaatjes ook maar in de verste verte kan benaderen, maar het is wel heel leuk om te weten. Ook als screensaver schijnen ze al een functie te hebben.
Bijna gratis
En dan iets dat je bijna gratis zou kunnen noemen.
Vorige keer schreef ik al iets over mijn steendruk “RENAISSANCE” met de poort van fort Rammekens als basis. In het Antwerpse atelier van meestersteendrukker Rudolf Broulim mocht ik die 3-kleuren steendruk in een oplage van 50 helemaal gratis maken. Niet alleen van de TOOS-doodle is het onstaansproces op YouTube http://bit.ly/ij4Pagte volgen maar ook dat van de steendruk. Dat kan trouwens ook hieronder via het videoschermpje.
Het voor niets aanbieden van zijn atelier en zijn diensten was de manier van Rudolf om mijn non-profit expositie “TOOS-de ontdekkende mens” te sponsoren. Want nu kan dat unieke kunstwerk aan liefhebbers worden aangeboden voor de ontzettend lage prijs van € 100 waar steendrukken normaal gesproken vanaf minimaal zo’n € 300 te koop zijn.
Geïnteresseerden kunnen daarvoor contact zoeken met mij (toos@toosvanholstein.nl) of met de Stichting “Expo Fort Rammekens” (efr@hccnet.nl) die de verkoop regelt. Want het is die stichting die, in samenwerking met het Zeeuws maritiem muZEEum, de expositie mogelijk heeft gemaakt door subsidie te verkrijgen bij o.a. de Rabobank Walcheren/Noord-Beveland, de Stichting Moerman Promotie Vlissingen, het Prins Bernhard Cultuurfonds Zeeland en het VSBfonds.
Met de verkoop van de steendruk hoopt de Stichting “Expo Fort Rammekens” nu de laatste gaten in de begroting te kunnen dichten.
Ik vind het heerlijk af en toe een steendruk te maken. Maar daar moet wel een aanleiding toe zijn, want het blijft een heel bijzonder proces waarin ik mij dan moet storten. Die meer dan 200 jaar oude techniek vergt namelijk een intense samenwerking tussen de kunstenaar als maker en de steendrukker als technisch tovenaar. Ik zal hier niet in technische details treden want dan zou deze blogaflevering wel heel erg lang moeten worden. Maar voor de geïnteresseerden verwijs ik naar een artikel erover op mijn website www.toosvanholstein.nl met de link http://www.toosvanholstein.nl/lithoned.html .
Wel wil ik toch nog even kwijt dat de steendruktechniek begin 19de eeuw een revolutie veroorzaakte in de communicatie. Daardoor konden er ineens reclameposters en verpakkingen worden gemaakt, hoefde men de noten op muziekbladen niet meer met de hand te kopiëren en werd het drukken van atlassen en prenten veel makkelijker en goedkoper. En kunstenaars ontwikkelden technieken waardoor prachtige kunstwerken in vele kleuren in oplage konden worden gecreëerd. De affiches van Toulouse Lautrec over het fin du siècle in Monmartre in Parijs zijn wereldberoemd geworden.
De aanleiding voor mijn nieuwste steendruk was de expositie “TOOS” in fort Rammekens in combinatie met de renaissancepoort van het fort. Die poort is in Nederland uniek want zo’n Italiaans ogende poort uit 1547 vind je nergens anders. Maar goed, het fort werd dan ook ontworpen door een Italiaanse architect in opdracht van de landvoogdes en zus van Karel V, Maria van Hongarije.
In samenwerking met Rudolf Broulim, meesterdrukker in Antwerpen, heb ik dus een 3-kleuren steendruk gemaakt in een oplage van 50. Die is nu te zien in het fort en ook in mijn atelier. Hoe die steendruk “RENAISSANCE” tot stand kwam, laat ik zien in een video op YouTube waar op mijn kanaal TOOSvanholstein http://bit.ly/ij4Pagnog heel veel meer te zien is over de tentoonstelling in het fort.
Maar de gemakzuchtigen onder ons hoeven alleen maar even in het videovenster hieronder te klikken.
Een volgende keer vertel ik nog wel eens meer over deze steendruk.
