Artemisia Gentileschi dus! Twee weken geleden kondigde ik
het aan. Ik ging naar Parijs voor een tentoonstelling over één van mijn
kunstheldinnen uit vroeger eeuwen. Nou, daar heb ik geen spijt van. Ik had jaren
geleden al eens een paar schilderijen van haar in ‘t echt gezien in Napels.
Maar zoveel bij elkaar als nu? Nee, dat nog niet. ’t Was genieten, daar in het
Musée Paillol.
Ik vertelde die twee weken geleden al wel iets over Artemisia’s
turbulente leven. Een verkrachting op
18-jarige leeftijd door toenmalige leermeester Agostino Tassi, een gebeurtenis
die haar zou blijven achtervolgen. Ze werd gezien als een vrouw met een smet
terwijl ze daaraan totaal geen schuld had. Haar graf werd zelfs nog besmeurd met
teksten over nymfomanie en overspel. Dan moet je heel sterk in het leven staan
om een succesvol kunstenaar te worden in een tijd dat dit voor vrouwen bijna
onmogelijk was.
Vermoedelijk heeft ze daarom ook heel wat schilderijen gemaakt
met krachtige vrouwen als onderwerp.
Cleopatra die een eind aan haar leven
maakt door zich door een giftige slang te laten bijten (tweede foto). Of de
joodse Judith die de Assyrische legeraanvoerder Holofernes onthoofdt. Ik toonde
haar prachtige schilderij daarover al, maar er is nog een tweede waarin zijn
hoofd al keurig in een mandje ligt (derde foto). Of Jaël die de Israël
onderdrukkende generaal Sisera uit Kanaän een tentharing door zijn slaap hamert
(vierde foto). Hoezo gewelddadige computerspelletjes tegenwoordig! Lees het
Oude Testament maar eens.
Overigens is dat ook zoiets speciaals bij Artemisia. In haar
tijd stond het genre van de historische schilderijen met afbeeldingen over de Griekse
mythologie en het Oude Testament het meest in aanzien. En je raadt ’t al, dat
was voorbehouden aan de mannen. Want vrouwen mochten in die tijd, en trouwens
ook nog heel lang daarna, geen mannelijke naaktmodellen gebruiken. Stel je
voor, foei! Dat de mannen vrouwelijke naaktmodellen gebruikten was natuurlijk
geen probleem. Toch had je die man als model vaak nodig om een goed historisch
schilderij te maken. Geen probleem dus voor Artemisia.
Maar heel vaak gaf ze toch die speciale vrouwen weer. Zoals
bijvoorbeeld ook Maria Magdalena, de door Jezus bekeerde zondares (vijfde foto).
In die tijden een heel belangrijk vrouwelijk icoon. Even voor de lezers van “De
Da Vinci Code” van Dan Brown, zonder haar was dat, wetenschappelijk gezien
volstrekt onbetrouwbare maar toch heel spannende boek niet mogelijk geweest.
Veel meer over Artemisia staat in een artikel van mij op
mijn site onder de link http://www.toosvanholstein.nl/artikelen/artikel02.html
. En over kunststad Parijs en wat ik daar allemaal verder heb gezien, valt ook
nog heel wat te vertellen. Maar dat komt nog wel.
Tot volgende week.
TOOS.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten