Zo zag 't er uit toen ik een aantal jaren geleden mijn
toekomstige atelier/woonhuis aan de Korendijk in Middelburg verwierf. Toch wel
een beetje klimmen en klauteren voordat je via de voordeur naar binnen kon.
Tja, het was vanaf 1738 dan ook alleen maar pakhuis geweest. Dus wat kun je
verwachten? In ieder geval geen bewoner die het af en toe even opruimt. Ik ging
zelfs de allereerste bewoner worden. Daarna is er dus nog heel wat water door
gracht van de Korendijk gestroomd voordat het verwaarloosde rijksmonument er
uitzag als hieronder.
10 September
aanstaande, de 2de zaterdag van september, is 't van 10 tot 17 uur traditioneel
weer Monumentendag in Nederland. Dit
keer onder het thema "Iconen en Symbolen. En, ook al bijna traditioneel,
stel ik dan mijn pand weer open voor het publiek. Opdat het kan zien hoe dit
oude pakhuis een icoon is voor de tijd waarin het werd gebouwd en hoe het vol
symbolen zit. Alles is toegankelijk behalve de zolder. Want levensgezel en ik
vinden dat het Middelburgse erfgoed getoond mag en moet worden. En dan zeker
dit specifieke erfgoed. Want als de balken erin konden spreken, zouden ze zeer
waarschijnlijk prachtig kunnen verhalen van woeste stormen en zeeën en van verre, vreemde landen. Ooit wees
namelijk een expert mij aan welke balken in het oude pakhuis van voormalige
schepen afkomstig waren. Dat kon hij zien aan de vorm.
Het straatje achter de Korendijk draagt dan ook niet voor
niets de naam Balkengat. Ooit bevond zich hier de werf van de VOC en werden er
schepen in elkaar getimmerd voor reizen naar de Oost, naar Afrika en naar het
Amerikaanse continent. Met hout dat daar in 't Balkengat ronddreef.
 |
| Schilderij door Jan Arends, 1778, met daarop de werf en het Balkengat |
 |
| Het Balkengat op een oude foto |
Werden die
schepen moe, oud en de zeeën zat na een aantal reizen, dan werden ze onttakeld.
Maar materiaal weggooien was er niet bij. Hout en balken werden zoveel mogelijk
opnieuw gebruikt. Zogezegd recycling avant
la lettre. En toen mijn pakhuis in 1738 door de MCC, de Middelburgse
Commercie Compagnie, werd opgebouwd, zijn daarvoor dus de nodige balken uit het
water van het Balkengat opgevist. Op oude kaarten van Middelburg is nog het op
te vullen gat te bespeuren in de gevelrij van de Korendijk. Niet te missen met
de middeleeuwse Bellinkbrug als richtpunt,bijna bij mij voor de deur.
 |
| bij de pijl de open ruimte waar nu mijn pakhuis staat |
Aan de voorkant van mijn pakhuis is in de loop van de
afgelopen kleine drie eeuwen trouwens niet echt veel veranderd. Behalve dan dat
je nu op de begane grond naar binnen kunt kijken in mijn atelier. Vroeger zat
daar alles dicht. Zoals geïllustreerd op bijgaande oude foto met Korendijk 56
bij de pijl.
 |
| de Korendijk |
In de rij gevels rechts is overigens wel heel veel veranderd. Zo zijn
er een paar panden verdwenen op de plek waar nu het grote pand van de bekende
Zeeuwse fotograaf en daarmee collega-kunstenaar Ruden Riemens in zijn donkere
kleur staat te pronken. En dat is niet het enige. Toch leuk, zo'n oud
zoekplaatje.
 |
| een leeuw als symbool op de dakkapel aan de voorkant |
Ik zou zeggen "kom op 10 september naar mijn pand
'Holstein', de officiële naam zoals die sinds de restauratie in het
namenregister voor rijksmonumenten is opgenomen. Daarvoor heb ik destijds wel
gemeentelijke toestemming moeten vragen. Want op een rijksmonument mag je niet
zomaar een of andere naam schilderen. Maar die naam lag wel voor de hand in dit
geval. De MCC verdiende namelijk niet alleen aan de slavenhandel maar ook aan
de graanhandel met landen aan de Oostzee. Grote kans dus dat er ooit graan in
mijn pakhuis opgeslagen heeft gelegen. En waar dat o.a. vandaan zou kunnen zijn
gekomen? Uit het aan graan rijke gebied Holstein, nu onderdeel van de Duitse
deelstaat Sleeswijk-Holstein. Maar ook de streek van waaruit een aantal eeuwen
geleden de voorvader van het Nederlandse geslacht "van Holstein" naar
de Republiek der Nederlanden emigreerde. Zeg maar eens dat we niet zijn
geïntegreerd nu er in Middelburg een eeuwenoud pand staat met de nieuwe naam
Holstein en met als eerste bewoner een van Holstein. Tot ziens op zaterdag 10 september van 10 tot 17 uur. Te
midden natuurlijk ook van mijn kunst. En anders tot volgende week.
TOOS
Geen opmerkingen:
Een reactie posten