 |
| beelden van Vercingetorix |
Een paar jaar geleden stond ik in Clermont Ferrand plotseling
oog in oog met een woest uitgedoste Galliër. Vercingetorix, naar bleek. Hij moest
mij overigens wel schriftelijk worden voorgesteld via de bijbehorende
museumtekst. Want deze vrijheidsstrijder voor Gallië, dat wat nu dus zo'n
beetje Frankrijk is, bleek al bijna
tweeduizend jaar dood. Begin 2018 schreef ik al eens over hem omdat hij me duidelijk
maakte waarom stripheld Asterix er uitziet zoals ie eruit ziet (lees hier
maar). Alle strips over Asterix en metgezel Obelix heb ik in de loop der jaren gretig
tot me genomen. Zalig! Dus als er een nieuwe verschijnt, moet ik die absoluut lezen.
Daardoor werd ik recent opnieuw met Vercingetorix
geconfronteerd omdat hij blijkbaar ook nog een dochter had. Althans, zo blijkt
uit de natuurlijk altijd betrouwbare annalen van het nieuwste en 38ste Asterix stripboek,
'De dochter van de veldheer'. Waarin Adrenaline, de puberende dochter van de
door Julius Ceasar verslagen en gedode Vercingetorix ten tonele wordt gevoerd.
Of zij net zoals haar vader tot het nationale erfgoed van de Franse natie zal
gaan behoren? Dat is maar helemaal de
vraag. Hoe dat zit?
In dat museum in Clermont Ferrand stond en hing een hele kunstverzameling
Vercingetorixen. Alles 19e eeuws. De tijd dat in Europa allerlei regio's aaneen
groeiden tot natiestaten. Denk maar aan Duitsland en Italië. Maar daarvoor
moesten ook nationale helden gecreëerd worden. Iets met saamhorigheid, horen
bij een land, nationalisme, identiteit. Niks nieuws onder de zon zou je bijna
kunnen denken. Denk ook maar eens aan Rembrandt. Heeft die niet in opdracht voor
het nieuwe Amsterdamse stadhuis, nu het Paleis op de Dam, 'De samenzwering van
de Bataven onder Claudius Civilis' geschilderd? Onze eigen Claudius die, net
als Vercingetorix, in opstand kwam tegen de Romeinen. De parallel met de Tachtigjarige
Oorlog is snel getrokken.
 |
| Rembrandt, 'De samenzwering van de Bataven onder Claudius Civilis' |
Logisch dus dat Claudius terugkwam in de 19e eeuw toen
het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden wel weer wat nationale helden kon
gebruiken na het verlies van België in 1831.
 |
| Barend Wijnveld, 1835, Claudius Civilis spoort de Batavieren tot opstand aan |
Nog meer voorbeelden uit die heldenverzameling? Ene Jan
van Schaffelaar die in 1482 van de Barneveldse toren sprong om zijn manschappen
te redden. Of Kenau Simonsdochter Hasselaer die kokende pek over de Spanjaarden
goot vanaf de Haarlemse stadswallen. Of die Jan 'dan maar liever de lucht in'
van Speijk. Of het feitelijk allemaal klopte? Geen kniesoor zijn. Als 'we' ons
maar met die iconen konden identificeren om daar onze Nederlandse identiteit
aan te ontlenen.
 |
| litho van A.F.Zürcher, 2e helft 19e eeuw |
 |
| Johannes Hindrikus Egenberger, Frans Hals Museum, Kenau Hasselaar op de wallen van Haarlem |
 |
| Jacobus Schoenmaker Doyer, Jan van Speyk |
Asterix en Obelix zal dat niet meer overkomen, maar
Vercingetorix kon in die 19e eeuw ook
mooi gebruikt worden als trots der Franse natie. Hij had eerst toch maar mooi
Julius Ceasar verslagen bij Gergovia. Wel jammer natuurlijk dat hij bij Alesia
alsnog het onderspit moest delven en als krijgsgevangene naar Rome werd
afgevoerd.
En nu komt dus ineens zijn dochter te voorschijn in de
nieuwste Asterix-strip. Met nog meer jeugd. Zoals Gambix, zoon van de
vishandelaar, zijn schattige kleine broertje Scampix met een vergiet als helm,
Selfix als zoon van de smid, zoon Ludwikamadeus van de Romeinse generaal
Pipappus en Pacifix die zijn boot vol bloemen schildert. Alleen die namen al!
En dan natuurlijk die altijd weer heerlijke, kleine
tekengrappen.
Charles Aznavour als piraat 'Laaaa bohêêême ' zingend
terwijl zijn dronken medepiraten uit volle borst het oh zo bekende drinklied
aanheffen uit de beroemde opera La Traviata van Verdi.
Ludwikamadeus die niet alleen in Gotische letters spreekt
maar er ook in trommelt.
Het steeds terugkerend 'pok' geluid als de twee begeleiders
van Adrenaline, Monolitix en Kalorinix, weer eens per ongeluk met de geweien op
hun helmen tegen elkaar aanrammen.
En natuurlijk Obelix's
trouwe hondje Idéfix. Altijd ergens in de tekeningen terug te vinden.
Dat maakt die strips zo heerlijk om te lezen en te bekijken. Ook kunst!
Eigenlijk zou onze eigen hedendaagse Willemsorde-held Marco Kroon ook eens in
die strip moeten voorkomen. De Romeinen omver waterend bijvoorbeeld. Maar ja, Marco
kennen ze in Frankrijk waarschijnlijk niet. Tot volgende week.
TOOS
Geen opmerkingen:
Een reactie posten