Het azuur van de Côte d'Azur

aan de Promenade des Anglais in Nice

 Waarom zit er eigenlijk dat azuur in de Côte d'Azur? Uit ervaring weet ik dat zo langzamerhand wel. Als ik weer eens voor  een poosje naar mijn atelier in Nice ga, is het namelijk mijn gewoonte zo snel mogelijk na aankomst een wandelingetje te maken. Naar de baai waaraan Nice ligt, de Baie des Anges. Met de bijbehorende wereldberoemde Promenade des Anglais. Als dan de weersomstandigheden  meezitten, zie ik gelijk waar de benaming Côte d'Azur vandaan komt. Onder de zon kleurt het  water van de Méditerranée, de Middellandse Zee, met een blauw zoals je dat bij onze Noordzee nooit en te nimmer zult meemaken.

vandaar dus Côte d'Azur

Henri Matisse

Zo ook weer een paar weken geleden toen ik na aankomst in Nice die traditionele wandeling maakte. Dan begrijp ik gelijk, nog afgezien van het klimaat, waarom beeldend kunstenaars hier zo graag neerstrijken en streken. Dat licht, dat zo overrompelende licht! De directe invloed daarvan op de kleuren op je schilderspalet. De invloed die zorgt voor dat "zuidelijke", dat mediterrane accent.

Ik moet daarbij vaak denken aan Henri Matisse (1869-1945). De oude meester, toch al één van die op kleur verliefde schildersgroep van de Fauvisten, die een belangrijk deel van zijn leven doorbracht in appartementen aan die Promenade des Anglais. Met elke dag uitzicht op de azuren zee. Dat dit grote invloed heeft gehad op het blauw in zijn vele interieurschilderijen is voor mij wel duidelijk. Hoe vaak zie je daarin niet een raam met daarachter de palmbomen of die zee?

 

Matisse, Baie des Anges

Venus Bleue

 Maar dat heeft natuurlijk niet alleen voor Matisse gegolden. Ik vraag me af of de beroemde kunstenaar Yves Klein (1928-1962), een echte Niçois, ooit zijn bekende "Yves Klein blauw" had kunnen maken als ook hij dat azuur van de zee bij Nice niet al van jongs af aan had ondergaan. Die kleur is al heel lang mijn lievelingsblauw. Een pigment, zo speciaal, zo iriserend, zo ultramarijn, dat hij er zelfs een patent op kreeg onder de naam International Klein Blue.

In het MAMAC, het museum voor moderne en hedendaagse kunst in Nice, is er permanent werk van hem met die kleur te zien. Niet alleen zijn wereldberoemde Venus Bleue, maar soms ook een grote bak, gevuld met alleen maar dat pigment. Fascinerend om te zien wat zo'n enkele kleur kan doen.

het beroemde International Klein Blue van Yves Klein

 De stad Nice zou natuurlijk wel gek zijn als ze met dat azuur niks zou doen. Zo kun je je tegenwoordig door de stad verplaatsen op de Vélo Bleu, de moderne variant van het uit 1967 stammende en toen mislukte witte-fietsenplan van Amsterdamse provo Luud Schimmelpennink.

Ook is er dat treinviaduct waar ik onderdoor loop op weg van mijn atelier richting Promenade. Sinds een jaar of vier is dat, in het kader van een groot kunstproject langs de nieuwe tramlijn door de stad, 's avonds geheimzinnig en feeëriek blauw verlicht. Je kunt er de prachtigste foto's maken.

Maar ook vlak bij mij om de hoek straalt het tegenwoordig blauw. Daar is de oude, pompeuze entreehal van een al lang verdwenen treinstation omgetoverd tot een suikertaartkleurige bibliotheek. Zo'n heerlijk protserig gebouw zoals je ze alleen maar in Zuid Frankrijk en Italië tegen komt. Met nu 's avonds een azuren lichtaccent.

Ik voel me heel erg thuis in Middelburg en mijn eeuwenoude pakhuis/atelier daar. Maar ook Nice heb ik door mijn tweede atelier daar, in het Palais Vénitien uit 1908, heel erg in mijn hart gesloten. Tot volgende week.

TOOS