dinsdag 24 maart 2015

2 Rembrandt's, de Late en de Vereniging


Fokke en Sukke hadden 't blijkbaar nog niet helemaal door. Je moet niet op die Late Rembrandt wachten, je moet er zelf heen. Naar het Rijksmuseum, naar de pas eind vorig jaar geopende gerestaureerde  Philipsvleugel. Met natuurlijk Philips LED-verlichting. Want Rijksmuseum en Philips gaan wel met hun tijd mee. Eigenlijk wel curieus nu de Lichtdivisie van Philips te koop staat. En dat terwijl Timmer, de legendarische president-commissaris in de jaren 90, die lichtdivisie core business vond en eigenlijk Medical Systems wilde afstoten. En laat Van Houten, de huidige CEO, want zo heet zo iemand tegenwoordig, nou precies het omgekeerde vinden! Toch iets van waan van de dag in CEO-world? Maar goed, die Late Rembrandt dus. Daar moest ik voor m'n goeie fatsoen natuurlijk wel heen. De maandagmorgen, dat leek me daarbij wel wat gezien alle verontrustende verhalen over de vreselijk grote drukte.
 
op een "rustige" maandagmorgen bij de Late Rembrandt
Nou, volgens mij maakt 't totaal niet uit wanneer je gaat, 't is en blijft heel druk. Wel met golfbewegingen. Want als er weer een nieuw tijdsblok is toegelaten, wordt 't duidelijk vloed. Heel verstandig schijnt het toch te zijn om  het weekeinde te mijden. Dan voorkom je rijen, dringen, ellebogen, liefhebbers die maan spelen bij het verduisteren van zonnige schilderijen en meer van dat soort menselijke verschijnselen. Zelf had ik het voordeel van gewoon door te mogen lopen. Want sinds kort ben ik in het bezit van een pas van de Vereniging Rembrandt. 

Een magische kaart. Geen tijdsblok, geen bijbetaling zoals bij de Museumjaarkaart, gewoon ermee zwaaien en het Sesam-Open-U effect treedt op in combinatie met wijkende suppoosten. Maar over die magische pas straks meer. Nu die tentoonstelling zelf.

Ik ben een groot bewonderaar van Rembrandt. In mijn bibliotheek in Middelburg staan aardig wat boeken over hem. Op plaatjes heb ik dus eigenlijk al zijn werk wel gezien. Maar nu hangen er een aantal schilderijen en etsen die van over de hele wereld zijn gekomen en die ik dus voor het eerst in het echt kon bekijken. Een absolute smulpartij! Al dat werk van ongeveer zijn laatste 15 levensjaren bij elkaar bewijst maar weer eens hoe gedurfd hij toen schilderde. Juist tegen de kunsttrend van die tijd in.
Je aandacht wordt meestal eerst naar de gezichten getrokken. Dat is natuurlijk ook de bedoeling. Maar daarna ga je die vooral abstracte achtergronden zien. Met soms een lichte aanduiding van de achter de personen liggende ruimte. En de rest van de figuur? Pure verfsuggestie. Klodders, stippen en strepen die kleding vormen. Handen waarvan je weet dat 't handen zijn. Maar als je goed kijkt? In dat opzicht is het uit Engeland overgekomen "Zelfportret met twee cirkels", een  schilderij dat ik nog nooit in levende lijve had gezien, wel heel extreem. 
Zelfportret met twee cirkels
Kunstexperts hebben de afgelopen eeuwen uitgebreid gediscussieerd over vragen als "is het nou af of niet" en "wat betekenen die twee cirkels". Maar ik vind fascinerend wat Rembrandt zich hier permitteert met die handen met daarin het schilderspalet en kwasten.

Of neem dat overbekende portret van Jan Six. Die mantel met daarop de pure verfstreken die de tressen suggereren. Of de kraag van die mantel. Alles in één keer raak! 
Portret van Jan Six
Dat is echt de hand van de oude meester die uit ruime ervaring genadeloos goed weet wat hij doet. Of neem ook daarbij weer de handen met de handschoenen. Vooral heel veel suggestie. Rembrandt wist drommels goed dat wij als kijker dat plaatje zelf wel verder gaan invullen bij het aanschouwen .Je moest maar durven in die tijd toen gepolijst werk in de Vlaamse Barok stijl à la Rubens veel meer in zwang was. Maar vergeet niet dat die Late Rembrandt nog steeds heel veel liefhebbers had voor zijn werk. Van het binnen- tot het verre buitenland. Op een 17-de eeuws Facebook zou hij beslist nog ontzettend veel vrienden hebben gehad met heel veel "likes" bij zijn schilderijen en etsen.
 
nog een "handige" toegift
Ik zou nog veel meer willen laten zien, ook van de etsen en tekeningen,maar dan wordt dit stukje een heel lang stuk. Gewoon zelf gaan, dat is echt het allerbeste. Dit is een absolute, niet te missen topper. Met mijn Vereniging Rembrandt pas zou ik morgen zo weer heen kunnen. Zonder toeslag, zonder tijdzone. Hierboven beloofde ik daar nog meer over te vertellen. Maar die gratis publiciteit voor de Vereniging Rembrandt moet nog even wachten tot een volgende keer. Ook weer die lengte! Tot volgende week.

TOOS

Geen opmerkingen: