 |
| Indiase tempels en Italiaaanse tagliatelli: waarom niet? |
Als je, zoals ik, bij je geboorte al behept bent met het
kunstgen kom je daar dus nooit meer vanaf. Dan blijf je de wereld altijd
'kunsterig' zien. Zogezegd een levenslange veroordeling tot het dragen van een ingebouwde
kunstbril. Is dat erg? Nee, integendeel. Want daardoor stond ik als 6-jarig
puppie al in de krant in Eindhoven vanwege een gewonnen tekenwedstrijd,
exposeer ik als volwassene op prachtige plekken in allerlei landen, was ik als
senior in 2016 Nederlands Briljanten Kunstenaar en verkeerde ik afgelopen
februari met die onafscheidelijke kunstbril in het zuiden van India. Twee weken
geleden schreef ik al over de kleur en chaos daar.
Nou krijg je bij zo'n reis niet zoveel mee over de
moderne kunst in India. Het gaat dan vooral om de overblijfselen van lang
geleden. Met eeuwenoude tempels en af en toe een heerlijk overdadig paleis. Uitingen
van een hoogontwikkelde cultuur die al heel
lang bestond toen wij in Nederland ons nog uit zompige moerassen en vanonder de
zeespiegel omhoog moesten trekken aan ons eigen haar. Je weet wel, die truc die
Baron von Münchhausen veel later ook nog eens gebruikte.
Denk maar aan de Mahabarata en de Ramayana, duizenden
jaren oude epische geschriften over de goden, net als de Griekse Ilias en
Odyssee in dichtvorm. Of de Kamasutra, het rode-oortjes-boek van ver voor onze
jaartelling. Allemaal teksten die nog steeds belangrijk zijn voor de Hindoeïstische
cultuur nu. Kijk maar naar onderstaand filmpje.
Een tikje anders dus dan we in Europa gewend zijn. Bij
het al eeuwen oude mimespel schminkten de spelers zich zelfs vooraf, als
onderdeel van hun optreden, op dat hele kleine toneeltje.
Fascinerend om te zien hoe daarbij langzaamaan hun hele
gezicht onder een dikke laag verf verdween. Dat duurde bijna net zo lang als de
voorstelling zelf. Op zich trouwens niet erg. Want ons westers tijdgevoel moest
even flink wat versnellingen terug schakelen. Gezien de benodigde tijd voor het
gemimed piepkleine stukje uit een enkel onderdeeltje van de duizenden pagina's
tellende Mahabarata zou je bij dat hele epos zo een aantal maanden verder zijn
geweest.
Zowel bij dat mimespel als het klassieke dansfestijn was
duidelijk dat al die gebaren en al die houdingen voortkomen uit een gigantisch
lange traditie. Want heel veel kon ik herkennen door wat ik daarvoor al had
gezien in heiligdommen uit de 13e en 14e eeuw.
Dezelfde tijd dus dat in Frankrijk en Engeland onze gotische
kathedralen werden gebouwd. Met al hun hoge torens, zuilengangen, beeldhouwwerk
en nu vaak verdwenen of sterk vervaagde muurschilderingen. Eigenlijk identiek
met wat toen in Zuid India plaatsvond in een heel andere bouwstijl en vormgeving.
Echt frappant!
Net zo frappant trouwens als het gemis aan oude
stadskernen. In Europa is 't meestal totaal geen moeite om binnen een uur
rijden ergens een stad, stadje of dorp tegen te komen met oude huizen gegroepeerd
rond een plein met een kerk in het midden. Met vanzelfsprekend minstens één
café plus terras. Daar in India? Niente, nichts, rien, nothing. Wel allemaal
chaotische, rechthoekige bouw, hoger, lager, breder, smaller, ongestructureerd volbehangen
met reclame uitingen. Net of er nooit oude stadskernen hebben bestaan. En, afgezien
van enkele plaatsen, ook nauwelijks terrassen waar je in de schaduw de moeie en
door temperaturen boven de 30 graden verhitte toeristenvoetjes even rust kon
gunnen bij een kouwe cola. Of ook niet te versmaden, samen één zo'n halve liter
grote fles bier. One Kingfisher please and two glasses! En dan zie je wel of je
nog een tweede fles laat aanrukken. Maar hier en daar begon die
toeristencultuur zoals wij die kennen zich toch wel te ontwikkelen. Wat wil je
ook! De Indiase middenklasse begint nu ook op vakantie te gaan. En dan heb je
't wel gelijk over honderden miljoenen Indiërs!
Ook vind ik 't altijd interessant om met mijn ingebouwde kunstbril
naar muurschilderingen te speuren. Amateuristisch of professioneel is daarbij
geen punt. Hoe versieren mensen hun eigen omgeving, daar gaat 't dan om.
Hierbij een paar voorbeelden.
Nu zit ik al weer in een heel andere omgeving. Waar dan
wel? Tot volgende week.
TOOS
Geen opmerkingen:
Een reactie posten