één van de elf nieuwe fonteinen in Friesland |
Een wat warrige titel? Klopt! En dat zit zo.
Ruim een maand geleden, oftewel zo'n vijf blogs terug,
verkeerde ik in onze Europese Culturele Hoofdstad van 2018. Leeuwarden dus. Om er
de Reuzen-manifestatie uit Frankrijk te aanschouwen. De reis erheen verliep via
de Afsluitdijk en tussenstops in Harlingen en Franeker. Twee van die bekende
Elf Friese Steden. Maar waarom die tussenstops? De verklaring zit 'm in
fonteinen.
Kijk, die winterse Elfstedentocht kunnen we vanwege de warmere
toekomst waarschijnlijk wel op onze buik schrijven, maar die steden willen
natuurlijk toch wel een beetje in de toeristische running blijven. En
vrijwilligers om die hele tocht elk jaar op heroïsche wijze zwemmend af te
leggen zullen na Maarten van der Weijden waarschijnlijk dun gezaaid zijn. Maar
daar hebben ze in Friesland iets op gevonden. Een Elffonteinentocht. In het
kader van dat culturele hoofdstad zijn van Leeuwarden mochten de andere steden
en stadjes ook meedoen. Ze kregen elk een fontein, ontworpen door een bekende, meestal
buitenlandse kunstenaar. Over dat hele proces zijn op NPO zelfs drie
documentaires vertoond (nog steeds terug te zien). Heel interessant op diverse
manieren. Maar dat is een ander verhaal.
Voor mij was dit een reden om onderweg al vast twee van
de elf te bezoeken. Eerst die, op z'n Fries, in Harns en daarna die van Frentsjer.
Die van Harlingen (zie foto hierboven) vind ik echt een sof. Een heel af en toe
wat magertjes spuitende walvis in de Waddenzeehaven, veel te ver weg om te
belopen en nog slecht zichtbaar ook. Jammer. Maar in Franeker wachtte een
verrassing.
Want waar stond daar die fontein? Precies op de plek waar
ik in het verleden wel de auto parkeerde om schilderijen uit te laden voor mijn
grote exposities in de Martinikerk. Zie daar dus die Heilige Martinus uit de
titel. De Romeinse soldaat die bij een stadspoort van Amiens met zijn zwaard de
helft van zijn Romeinse soldatenmantel afsneed om die aan een bedelaar te geven
die het stervenskoud had. Heel wat middeleeuwse kerken, ook die in Franeker, benoemden
hem tot schutspatroon.
In die prachtige 14e eeuwse pseudobasiliek had ik in
1996, 2004 en 2013 grote solotentoonstellingen in samenwerking met Anita van Os
van galerie De Roos van Tudor. En dan moet je toch werk kunnen uitladen. 't
Liefst vlak bij de ingang. Nu dus de plek die defontein zich heeft toegeëigend.
Op het verklarende bordje las ik waardoor de Franse kunstenaar Jean-Michel
Othoniel zich voor zijn kunstwerk had laten inspireren. Namelijk door de in
Franeker geboren wereldberoemde Nederlandse astronoom Jan Hendrik Oort
(1900-1992) en zijn hypothese van de Oortwolk (klik maar hier
voor meer astronomische informatie). Levensgezel, nog druk aan het
fotograferen, bleek blij verrast bij mijn mededeling hierover. Goh, wat leuk,
een fontein met wetenschappelijke inspiratie. En ja, met zijn natuurkundige
achtergrond kende hij natuurlijk zowel Oort als de Oortwolk. Maar dat Oort in
Franeker was geboren? Dat was nieuw voor hem.
Die Martinikerk heeft een dierbaar plekje in mijn hart. Vanwege
die exposities en de vele uurtjes die ik er op mijn knieën doorbracht. Nee, niet
om boete te doen. Maar wel om er op nog maagdelijk witte doeken delen van
eeuwenoude grafstenen over te nemen met de rubbing techniek. Doek op de steen
leggen en er dan met een oilstick overheen te wrijven. Zie onderstaande foto's
uit de verschillende jaren maar.
2004 |
een groot, beschilderd blauw zeildoek met de Heilige Christoffel |
2013 |
Zo zie je ook gelijk mijn eigen verschillende jaargangen
voorbij komen. Ik heb 't altijd heerlijk gevonden er in de zomermaanden te
kunnen werken en exposeren. Hierbij nog een paar foto's van mijn expositie
'Helden' daar in 2013.
Prachtig toch, die kerk? En elke keer zo'n tienduizend
bezoekers. Ook niet onaardig. Over die laatste expositie staat trouwens ook nog
een filmpje op YouTube https://youtu.be/H3JmKOUojZQ. (als de video geblokkeerd blijkt deze link gebruiken)
En die resterende negen fonteinen? Die komen hier vast
nog wel een keer voorbij. Tot volgende week.
TOOS
Geen opmerkingen:
Een reactie posten