Drie regels waarvan de eerste regel vijf lettergrepen
bevat, de tweede zeven en de derde weer vijf. Ziedaar de structuur van een
haiku. Zoals dus hierboven in de titel van dit stukje. Of ik me nu ineens
letterlijk op de poëzie stort? Nee hoor, geen sprake van. Mijn gaven liggen bij
de beeldende kunst. Maar me daarbij laten inspireren door de Muze van de
Poëzie? Waarom niet! Ter verklaring eerst even een stukje Groningse
kunstgeschiedenis.
In 1991 organiseerde Henriëtte Mulder van de vermaarde
Galerie Wiek XX, toen nog gevestigd in de Groningse binnenstad, de nu legendarische
thematentoonstelling 'Dichtbeelden'. Daarbij lieten o.a. Wout Muller (1946-2000)en
Matthijs Röling (1943), gerespecteerde namen in de wereld van de hedendaagse
Nederlandse kunst, zich inspireren door drie haiku's van dichter C.O.Jellema. Reden
voor Henriëtte en haar partner Frans Boersma om dit thema nu, 27 jaar later,
nog eens te herpakken. Met een andere groep kunstenaars en op een andere
locatie. Van die groep ben ik er dus een en die nieuwe locatie is Bad
Nieuweschans. Nog steeds in Groningen, maar dan wel de provincie, en tegen de
Duitse grens aan.
Ooit in de 17de eeuw heette 't Langeakkerschans en lag 't
direct aan het water van De Dollard, daarna werd 't Nieuweschans en schoof 't
het binnenland in door inpoldering. Maar in 2009 kwam er Bad Nieuweschans op
het naambord te staan. Je moet de economische ontwikkeling ten slotte een kans
geven. Want met Bad ervoor trek je veel meer Duitse toeristen naar het kuuroord
Fontana dat er, met zijn warme mineraalbaden, sinds 1985 is gevestigd. Van een in 1628 gebouwde schans ter verdediging
tegen de Spaanse troepen naar kuuroord, 't kan verkeren.
Maar terug naar die haiku's. Toen Henriëtte mij vroeg mee
te doen aan die nieuwe thematentoonstelling onder de naam 'Haiku Verbeeld' heb
ik niet echt geaarzeld. Leuk! Zes haiku's van dichter Henk van Zuiden kregen we
als de deelnemende kunstenaars onder ogen. Met de opdracht 'maak er wat van'.
Als de schilderijen maar niet groter zouden worden dan 60 bij 50 cm. Drie
werken werden het bij mij. Hieronder twee daarvan met de bijbehorende haiku's.
Een dansjapon |
ondergaande zon
maakt van lucht een dansjapon
met rode sluiers
Hemels droomspel |
voor wie nu niet slaapt
speelt nachtlucht met lichtballon
een hemels droomspel
Hoe de andere kunstenaars hun inspiratie hebben verbeeld?
Kijk daarvoor maar eens bij https://www.wiekxx.nl/index.php?pag=39&lang=nl.
En mocht je de reis naar Wiek XX gaan maken, besef dan dat je door een
belangrijk stuk van de Nederlandse geschiedenis reist. Want vlak voor
Nieuweschans passeer je Heiligerlee. Hé, Heiligerlee? Hoe zit dat ook al weer?
Oh ja, die beroemde Slag bij Heiligerlee in 1568! Daar waar volgens onze officiële
geschiedschrijving de 80-Jarige Oorlog begon. Met een eerste gewonnen slag
tegen de Spanjaarden. Nu dus 450 jaar geleden. Helemaal in dit jaar, die 80-Jarige Oorlog. Met nieuwe boeken, met groots
opgezette tentoonstellingen en met een prachtige serie documentaire
geschiedschrijving op NPO2.
gravure van de Slag bij Heiligerlee |
Dat al heel snel na die gewonnen slag de provincie
Groningen weer aan de Spanjaarden verviel tot Prins Maurits pas zo'n 20 jaar
later het gebied weer heroverde? Ach, een kniesoor die daar op let.
Nu zit dus galerie Wiek XX er. Met een
haikutentoonstelling. Op Nederlands grondgebied. Hoewel in het Rampjaar 1672 ook
dat weer heel anders had kunnen lopen toen Bommen Berend, bisschop van Münster,
Nieuweschans aanviel en de stad Groningen belegerde.
belegering van Nieuweschans, prent uit 1675 |
Maar uiteindelijk slaagden
hij, de Franse koning Louis XIV en de Engelse koning Charles II niet in hun
opzet. De Republiek der Verenigde Zeven Provinciën overleefde ternauwernood en
nu hebben we een koning in plaats van een Stadhouder. Maar dat is weer een heel
ander verhaal. Oh ja, die expositie loopt tot 18 november. Tot volgende week.
TOOS