dinsdag 28 mei 2013

A5 en A4 Helden



Is er dan ook al een classificatie voor helden? Tja, je weet ’t tegenwoordig natuurlijk nooit. ADHD, PDD-NOS, Wajong, dyslectisch, discalculie, alles wordt in vakjes gestopt en nog weer verder onderverdeeld in categorieën. Maar in dit geval dus toch nog niet.
Die A5 Helden zijn gewoon te vinden in de brochure “Helden” , op papierformaat A5,  die ik liet drukken bij mijn expositie “Helden” in de Martinikerk van Franeker. Over die tentoonstelling, waar de full colour brochure van 32 pagina’s  te koop is,  schreef ik vanzelfsprekend al in een paar voorgaande afleveringen. Maar waarom dan nu die nadruk op de brochure? Nou, heel eenvoudig, die staat sinds een paar dagen op internet. En daar wil ik natuurlijk wel even op wijzen.

Ook trouwens op de vormgeefster ervan, Martien Versteegh met haar bedrijf Donkigotte (www.donkigotte.nl ). In 2011 werkte ik al met haar samen voor de brochure bij “TOOS-de ontdekkende mens”,  mijn grote expositie toen in fort Rammekens bij Vlissingen. Die samenwerking verliep uitstekend. Martien begreep mijn ideeën en met haar technische vormgevingskennis kon ze dat uitvoeren wat mij voor ogen stond. Reden dus om opnieuw met haar in zee te gaan voor “Helden”. Het resultaat? Klik maar hier . Ik ben er in ieder geval heel tevreden mee.
 

Maar hoe zit ’t dan met die helden van een papierslag groter, die A4 Helden? In de brochure heb ik een aantal werken van de expositie gecombineerd met teksten en citaten uit de literatuur. Want mijn inspiratie voor deze thematentoonstelling haalde ik uit onze literatuurgeschiedenis. Vanaf de oude Homerus tot de hedendaagse Isabel Allende. Daarom leek het me interessant om de bezoekers van “Helden” een inkijkje te geven in mijn gedachtewereld. Bij heel veel schilderijen hangen dan ook teksten op A4-formaat waarin ik mijn ideeën bij zo’n schilderij en de inspiratie ervoor heb geprobeerd te verwoorden.  Dat loopt dan bijvoorbeeld van Achilles, Andy Warhol, Keltische tekens, Shakespeare, Sint Nicolaas en Lawrence of Arabia tot de Zeeuwse godin Nehalennia. Om maar een paar dwarsstraten te noemen. Maar voor die A4 Helden moet je dan natuurlijk wel naar Franeker. Tot volgende week.

TOOS



dinsdag 21 mei 2013

Kunstzinnig dineren onder een Picasso


Ooit geluncht of gedineerd  te midden van originele werken van Picasso, Braque, Léger, César, Míro? Dat zijn toch niet de minsten in de kunstwereld van de 20ste eeuw. Nee? Dan heb ik een tip. Je moet er wel even een eindje voor rijden of vliegen, maar dan heb je ook wat.

Ik moest hier de afgelopen dagen aan denken omdat het bekende filmfestival in Cannes weer is losgebarsten. Met daarbij natuurlijk allerlei filmberoemdheden op de rode loper van het congrescentrum daar. Maar over Cannes gaat 't hier niet, wel over La Colombe d'Or  in het nabijgelegen kunstzinnige vestingstadje Saint Paul de Vence. Daar zoeven deze week de Rolls-Royces en limousines af en aan om die beroemdheden in en uit te laden. Die prikken namelijk graag een vorkje in dat La Colombe d'Or, omringd door kunst van andere beroemdheden die overigens allemaal al wel het tijdelijke voor het eeuwige hebben verwisseld.  Ik heb zelf ooit drie maanden gewoond en gewerkt in Saint Paul dus La Colombe en die limousines zijn me niet onbekend. Ook de kunst daar niet, wat overigens niet betekent dat ik er regelmatig dat vorkje oppakte. Dat is tot enkele keren beperkt gebleven. Gewoon toch iets te prijzig voor een eenvoudig kunstenaar.


Maar hoe komt zo'n prachtige kunstcollectie daar aan de muren? Vooruit, een tweede tip. Open een restaurant/hotelletje in een gebied waar veel en ook veelal arme kunstenaars komen en laat ze met hun kunst betalen voor een koel glas bier, een vin de Provence, een maaltijd en een verblijf.  Dat deed in de jaren 20 en 30 van de vorige eeuw eigenaar Paul Roux van La Colombe d'Or. Niet voor niets stond op het uithangbord dat hij in 1931 aan de muur bevestigde "Hier, bij La Colombe, komt men te voet, te paard of per schilderij". Paul Roux en later zijn zoon Francis hadden 't in zich om met veel van die kunstenaars aan de Côte d'Azur een goede band op te bouwen. Zoals wel blijkt uit de anekdote dat zoon Francis in het atelier van Picasso een schilderij kon komen uitzoeken toen die had vernomen dat Paul niet lang meer te leven had. “Ik weet dat je vader houdt van wat ik maak, kom naar mijn atelier en zoek een doek uit dat hem zal bevallen”.



Na de Tweede Wereldoorlog ging dit proces door met bijvoorbeeld kunstenaars als César, Arman, Míro en Calder. Namen die je nu over de hele wereld in de musea voor moderne kunst tegenkomt.
Geen restaurant ter wereld heeft daardoor zo'n kunstcollectie aan de muur als La Colombe d'Or. Ik heb ze nooit gevraagd naar de verzekeringspremie die ze moeten betalen, maar ik kan me zo voorstellen dat die toch een deel uitmaakt van de prijzen op de menukaart. Trouwens, nog een derde tip. De lunch is er beslist goedkoper dan het diner.


Over Saint Paul de Vence vallen overigens nog veel meer verhalen te vertellen. Maar dat komt dan misschien een andere keer wel eens. Tot volgende week.
TOOS

dinsdag 14 mei 2013

TOOS-doodle lustrum


Toos, maak jij nog wel eens van die TOOS-doodles? Jazeker doe ik dat. Maar dan eigenlijk alleen nog bij speciale gelegenheden. En de opening een paar weken geleden van mijn grote expositie "Helden" in die grote, middeleeuwse Martinikerk van Franeker mag toch wel als zo'n gelegenheid worden aangemerkt. Vandaar een nieuwe TOOS-doodle. De 15de alweer, ontdekte ik. Een lustrum dus.


Maar laat ik voor alle zekerheid nog even uitleggen wat die doodle inhoudt. Eind 2010 kocht ik in Amerika een iPad, de magische Apple-uitvinding die toen net op de markt was. Je kunt je nu eigenlijk al niet meer voorstellen dat die tablet pas drie jaar geleden werd gelanceerd. Drie jaar, en kijk eens om je heen hoe tablets en smartphones met hun touchscreen de wereld hebben veroverd en veranderd.
Maar goed, die iPad van mij dus. Ik ontdekte al snel een paar app's waarmee je op dat scherm met vingers en nagels kon tekenen en schilderen. Echt een ontdekking! Naar aanleiding van mijn expositie "TOOS-de ontdekkende mens" in 2011 in fort Rammekens bij Ritthem/Vlissingen begon ik toen als één van de eersten in Nederland met regelmaat mijn TOOS-doodles te publiceren. Gewoon gratis voor niks en niemandal te downloaden via mijn tweede website www.toos.biz. Gratis kunst op A4-formaat. Dat was toen heel bijzonder. Nu hebben meer kunstenaars die mogelijkheden van de iPad ontdekt . In "Atelier", een blad voor de schilderende amateur, zag ik laatst zelfs al een advertentie voor een speciaal soort penseel dat je op je tablet kunt gebruiken. Dus echt bijzonder is 't al niet meer. Maar af en toe gratis zo'n kunstwerk voor de liefhebber creëren, dat blijft wel bijzonder en dat blijf ik ook leuk vinden. De 15de dus. En de voorgaande 14 staan ook nog op die site.


Nummer 15 moest natuurlijk wel met de aanleiding, die expositie "Helden", te maken hebben. Een van mijn schilderijen  daar heet "Following" (zie hierboven). Want wat zijn helden zonder aanhangers, zonder volgers! Overigens, even ter zijde, met veel volgers hoef je natuurlijk nog geen held te zijn. Dan zou Twitter de laatste paar jaar heel veel nieuwbakken helden hebben voortgebracht. En dat durf ik toch echt wel te betwijfelen gezien de inhoud van veel tweets.

Op basis van dat schilderij is dus deze nieuwe TOOS-doodle ontstaan. Ik heb trouwens nog maar even een YouTube-filmpje van mij hier ingebouwd waarin je kunt zien hoe zo'n doodle ontstaat. Tot volgende week.
TOOS

dinsdag 7 mei 2013

Een steendrukfeestje in Valkenswaard


Kennen veel mensen in Nederland de Zwitser Ernst Hanke? Vast niet. Weten veel mensen van het bestaan van het  Nederlands Steendrukmuseum? In absoluut aantal vast meer, maar in percentage van onze bevolking? En hoe zit dat bij de naam van fijnschilder Poen de Wijs? Mij zijn alle drie die namen in ieder geval heel goed bekend en dierbaar. Reden voor mij dus om afgelopen weekeinde in Valkenswaard te zijn. Want daar staat dat Steendrukmuseum en daar waren ook Ernst en Poen . Maar hoe zit dat met al die verbindingslijntjes?

Een aantal keren heb ik in zijn atelier in Zwitserland  met meesterdrukker Ernst Hanke samengewerkt bij het maken van steendrukken. Sommige daarvan in opdracht, als relatiegeschenk van Nederlandse bedrijven, en sommige gewoon als vrij werk voor mijzelf. Bijgaande foto’s tonen Ernst en mij samen bezig op zijn steendrukpers.

 

Maar Zwitserland ligt natuurlijk niet om de hoek. Dus moet er een goede reden zijn om daar verzeild te raken. Die reden was mijn goede kunstvriend Poen de Wijs, een gerenommeerde naam in  de Nederlandse fijnschilderswereld. Toen ik in opdracht enkele steendrukken moest maken, wees Poen me op Ernst. In zijn ogen één van de beste steendrukkers in Europa, met wie hij al een aantal jaren samenwerkte en bij wie hij een rijk litho-oeuvre had opgebouwd . Die tip was goud waard. Ernst bleek inderdaad één van de beste.
Jammer genoeg is de zo'n 200 jaar oude steendruktechniek uit de gratie aan het raken. De drukkerswereld werkt natuurlijk al heel lang met andere technieken, maar ook de meeste kunstenaars stappen over op ’het digitale’. Dat is best spijtig want met het steendrukken kun je de prachtigste kunstwerken in kleine oplage maken. De pensioengerechtigde Ernst Hanke is dus gestopt en zijn imposante drukpers staat nu werkeloos te zijn in Zwitserland.


Maar gelukkig hebben we in Valkenswaard het Nederlands Steendrukmuseum  (www.steendrukmuseum.nl). Onder de bezielende leiding van directeur Frank van Oortmersen wordt daar dat aloude steendrukken met verve gepromoot. Onder andere door wisselende exposities. En dat was de reden voor mijn aanwezigheid. Op vrijdag werd namelijk de tentoonstelling "Poen de Wijs in steendruk" geopend. In aanwezigheid ook van Ernst Hanke. Hij en Poen hebben op de grote pers in het museum als demonstratie het hele weekeinde van vrijdag t/m zondag  gewerkt aan het creëren van een nieuwe kleurenlitho. Dat ik hierdoor met veel plezier met zowel Ernst als Poen weer eens lekker kon bijpraten, moge duidelijk zijn. Tot volgende week.
 
TOOS
www.toosvanholstein.nl
www.toos.biz
YouTube  http://bit.ly/ij4Pag