Hé, heb je die foto hierboven daar niet al eens eerder zien staan? Klopt. Drie weken geleden stond ie er ook. In deze aflevering over Georgia O'Keeffe, een van mijn schildershelden. Maar de verklaring van waarom die daar stond? Die moest ik toen nog schuldig blijven. Want anders liep de lengte van die aflevering echt uit de hand. Hierbij de inlossing van mijn schuld.
ergens onderweg in het Wilde Westen van Amerka
Toen ik begin jaren 90 voor het eerst The Wild West van Amerika doorkruiste, was dat een overweldigende ervaring. Wat een ruimte, wat een ongelooflijk landschap, wat een rijkdom aan fascinerende kleuren. Daardoor begon ik te begrijpen waarom de wereldberoemde Georgia O'Keeffe, daar in New Mexico, schilderde zoals ze schilderde. Zo'n groots landschap vanuit je eigen gevoel in verf weergeven zonder te vervallen in het puur naschilderen van een fotografische realiteit, is gewoon heel moeilijk. Dan moet je wel sterk vereenvoudigen. Dan moet je die prachtige aardtinten flink aanzetten, dan moet je sterke kleurtegenstellingen creëren. Kijk maar eens naar een paar van haar landschapsschilderijen en wat foto's uit de rijke verzameling die ik op latere reizen in die gebieden digitaal bij elkaar schoot.
een landschapsschilderij van Georgia O'Keeffe
 |
| gewoon weer zo'n foto van onderweg |
 |
| Georgia O'Keeffe |
 |
| foto onderweg |
 |
| Georgia O'Keeffe |
 |
| foto onderweg |
Dit past ook helemaal bij wat ze eens schreef in een brief aan een kunstgenoot. 'Wat anderen vorm hebben genoemd, heeft niets van doen met mijn vorm- ik wil mijn eigen creëren. Ik kan niks anders doen dan dat- als ik denk aan wat anderen- autoriteiten of het publiek- of wie dan ook- zouden zeggen van mijn vorm zou ik niet in staat zijn om ook maar iets te doen'. Die houding van 'ik zoek zelf wel uit wat ik wil schilderen, ik laat me de les niet lezen' spreekt mij persoonlijk ook heel erg aan. Op de academie was ik al een van de weinigen die altijd figuratie in mijn werk wilde aanbrengen. Ik kon in feite niet anders. De abstracte kunst die toen helemaal 'in' was, paste niet in mijn wereld. Ik had ook mijn eigen vorm. En belangrijke leraren voor me, zoals Ru van Rossem en Nico Molenkamp hebben me daarin toen gelukkig gestimuleerd. Waarschijnlijk omdat zij in hun kunst ook altijd werkten met figuratieve elementen, ook in een geheel eigen vorm, een geheel eigen wereld. Een wereld die ik,ook al zijn ze al jaren dood, nog steeds van verre herken in hun schilderijen en grafiek.
Ru van Rossem, grafiek
 |
| Nico Molenkamp, olieverf |
Maar nu nog die atelierfoto met de koeienschedel en wat dat met Georgia O'Keeffe heeft te maken. Die schedel kreeg ik in de grijze oudheid eens van een leerling. Toen ik nog op de Middelbare Detailhandelsschool les gaf in het vak Esthetische Vorming. Ik had me in een les spontaan laten ontvallen dat het hebben van een koeienschedel me wel interessant leek. Staat die leerling een aantal dagen later met een heel grote tas voor mijn neus. Wat daarin zat? Een afgesneden koeienkop! Had ie geregeld via zijn vader. Moest nog wel,zo wist hij met een grote grijns te vermelden, helemaal worden schoongemaakt. Ik zal je niet vermoeien met de mierenhoop waarin ik die kop heb gestopt en de grote uitkookpan die uiteindelijk nodig was. Maar dat die schedel nu al jarenlang mijn atelier siert, is gewoon een feit. Hij komt ook nog voor in kunstwerken van me. Bijvoorbeeld als warme welkomstgroet voor de zielen van overledenen die zich melden bij de Griekse onderwereld, de Hades.
Toos van Holstein, Hades, olieverf
En dan kom ik er op een goeie dag via foto's achter dat Georgia O'Keeffe ook een koeienschedel in haar pueblo in New Mexico had hangen en die gebruikte in schilderijen.
Georgia O'Keeffe in haar pueblo
Voor haar overigens niet zo moeilijk om die zonder vel en zongebleekt te verkrijgen. Die vond ze gewoon op haar wandelingen door de woestijn. Niks geen mierenhoop en uitkookpan voor haar. Gewoon kant en klaar. Nog mooier werd 't toen ik ergens in het Wilde Westen deze foto kon maken. Niet als verwelkoming voor de Hades maar op het hek van een haciënda.
En 't wordt nog mooier. Weet je waar nu dat schilderij 'Hades' van mij hangt? Ergens in dat Wilde Westen. Op exposities in Nederland, België en Frankrijk had niemand er belangstelling voor. Maar bij een tentoonstelling in Scottsdale, een kunstzinnige voorstad van Phoenix in Arizona (waar tijdens het schrijven van dit stukje nog steeds stemmen worden geteld) was ie gelijk weg. Een kwestie van cultuur.
 |
| een hoekje van mijn expositie destijds in Scottsdale, met links 'Hades' |
Oh ja, heb je op tv nog gekeken naar die documentaire over Georgia O'Keeffe waarop ik je drie weken geleden wees? Tot volgende week.
TOOS
Geen opmerkingen:
Een reactie posten