![]() |
cover van het nieuwe nummer 'Holland Côte d'Azur Magazine' |
De Nederlandse Club aan de Côte d'Azur floreert al jaren.
Niet zo raar want er wonen daar duizenden Nederlanders. Óf omdat ze er hun
Fransgetinte euro's verdienen óf vanwege het azuurblauwe invullen van hun
pensionadostatus. Zelf werd ik ergens in de jaren 90 lid van de club. Ik
verkeerde toen ten slotte toch al regelmatig in die regio, zeker nadat ik er
zelfs een atelier kon verwerven.
Zo'n vijftien jaar geleden werd ik door de redactie van
het verenigingsblad 'Holland Côte d'Azur Magazine' gevraagd of ik in dat zeer
verzorgde kwartaaltijdschrift de kunstpagina's wilde vullen. Nou, eens in de
drie maanden drie pagina's met tekst en plaatjes, dat moest kunnen. Zeven achtereenvolgende
jaren heb ik toen met veel plezier mijn zogenaamde 'Kunststukjes' gemaakt. Zowel
gericht op de kunst aan de Côte als op algemenere items . Hoewel dus al weer
wat jaartjes geleden valt dat alles nog steeds terug te lezen op mijn website www.toosvanholstein.nl. Onder de knop 'Publicaties' en dan 'Kunststukjes'.
![]() |
pagina met 'Kunststukjes' op www.toosvanholstein.nl |
Recht vanuit mijn kunsthart schreef ik daarbij ook over
vrouwen in de kunst. Want ik was er, pas na mijn academietijd, achter gekomen
dat die vrouw in de kunst in voorgaande eeuwen behoorlijk in het verdomhoekje had
gezeten. En dat er in de 20e eeuw naast dat beruchte glazen plafond voor de
vrouw ook nog steeds een heel laaghangend kunstplafond voor ons bestond. Niks
geen probleem om daar zonder te springen je kop tegen te stoten. Iets dat
trouwens nog steeds geldt.
Want ga maar na. Een van de belangrijkste dikke academiepillen
die we als student moesten doorploeteren was het standaardwerk 'Wereldgeschiedenis
van de kunst' van de Amerikaan Janson. Geen vrouwelijke kunstenaar in te
bekennen! Geen enkele! Echt, Toos? Echt, geen enkele. Pas in de 5e en herziene
druk van 1995 mochten ze er, bij de gratie van de mannelijke kunstgoden, mondjesmaat
in. In nog zo'n modern standaardwerk, 'Eeuwige Schoonheid' van Gombrich, waren
vrouwelijke kunstenaars ook de bekende naald in de hooiberg. Hoezo modern
standaardwerk!
Ik vond 't dus heel logisch om als hedendaagse
vrouwelijke kunstenaar over dat soort zaken te schrijven in die 'Kunststukjes'.
Met o.a. als inspirerend voorbeeld de Guerrilla Girls. Een in 1985 opgerichte
groep van Amerikaanse vrouwelijke kunstenaars. Van hen is onderstaande,
onsterfelijke affiche.
Sinds die tijd is er best wel wat gebeurd. Maar of we er
al zijn? Ter illustratie het volgende verhaaltje. Kunstgeschiedenisdocente
Karin Haanappel groeit in Nederland steeds meer uit tot DE vrouw bij wie je
moet zijn voor de geschiedenis van de vrouw in de kunst. Onlangs gaf ze een
lezing voor zo'n 120 kunstvakgenoten. Professoren, kunsthistorici en kunstgeschiedenis
studenten. Niet het minst kunstige gezelschap dus. Maar drie aanwezigen bleken
bekend met Sofonisba Anguissola, een beroemd vrouwelijk kunstenaar uit de 16e
en begin 17e eeuw. Iets minder dan 30 kenden Berthe Morisot, schoonzuster van de wereldberoemde
19e eeuwse impressionist Manet. Maar mee daardoor ondergesneeuwd geraakt
terwijl ze zelf een oeuvre bij elkaar schilderde dat kwalitatief niet voor dat
van haar echtgenoot onderdoet. En op de vraag van Karin wie Natalja Gontsjarova
kende, bleven alle vingertjes omlaag. Nota bene een beroemde Russische
avant-gardist uit begin 20e eeuw en later lid van de in de kunstgeschiedenis overbekende
Blaue Reiter groep.
![]() |
Berthe Morisot, Le berceau |
![]() |
Natalja Gontsjarova |
Valt er dus nog wat te winnen voor de vrouw in de kunst? Absoluut. Volop reden om daaraan hier zo af een stukje te wijden. Net zoals destijds in dat Magazine.
Oh ja, is 't de oplettende lezer misschien opgevallen dat
ik het woord kunstenares helemaal niet gebruik? Vrouwelijke kunstenaar vind ik een
veel betere benaming, zelfs eigenlijk nog het liefst zonder dat vrouwelijke.
Hebben we 't ooit over een timmervrouw, een bakster, een ministeres, een
Commissaresse van de Koning of een monteuse? Nou dan! Tot volgende week.
TOOS
Geen opmerkingen:
Een reactie posten