dinsdag 2 december 2014

35 Miljoen duur? Ach, alles is relatief!

In gesprek met een bevriend galeriehouder op de PAN

Vorige week was ik nog in Amsterdam op de PAN. De Nederlandse en eenvoudiger pendant van de dure wereldbeurs TEFAF in Maastricht. Dus antiek in allerlei soorten, schilderijen van oude meesters en werken van hedendaagse kunstenaars. Eigenlijk was ik van plan daarover iets te schrijven. Want op de hedendaagse kunstbeurzen zijn allerlei ontwikkelingen gaande die duidelijk te maken hebben met het feit dat kunstkopers tegenwoordig hun portemonnee of creditcard wat minder snel tevoorschijn halen dan kunstverkopers eigenlijk wel graag zouden willen.
 
Georgia O'Keeffe, Red Hills, verkocht voor 35 miljoen euro
Georgia O'Keeffe
Maar toen kwam er ineens het nieuws dat in New York een schilderij van Georgia O'Keeffe was geveild voor, omgerekend vanuit dollars, 35 miljoen euro. Daarmee werd ze zomaar ineens de duurste vrouwelijke kunstenaar op onze aardkloot. Niet dat ze er zelf nog veel aan had. Want Georgia stierf in 1986, op de gezegende leeftijd van 98 jaar. Maar ze is al heel lang een van mijn favoriete kunstenaars. Een dijk van een wijf zogezegd. Dus daarom dacht ik "geen PAN maar Georgia O'Keeffe". Die PAN is er volgend jaar ten slotte ook weer.

Een dijk van een wijf dus, zeker door haar schilderijen die ik hier en daar door deze aflevering strooi. Maar ook omdat ze in haar leven aardig wat strijd moest leveren om aan de kunsttop in Amerika te komen. Dat was in de eerste helft van de 20ste eeuw voor vrouwen beslist minder vanzelfsprekend dan voor mannen. Ga maar na, pas eind 19de eeuw was het voor vrouwelijke kunstenaars enigszins normaal geworden op de academies het mannelijk naakt te mogen tekenen en schilderen. Leidinggevenden, mannen dus, vonden dat ze die tere vrouwelijke ziel daartegen toch echt in bescherming moesten nemen. Over die strijd van de vrouwen zijn heel wat kunstverhalen te vertellen. Maar dat is misschien iets voor volgende keren.


















Toen Georgia in de jaren 20 begon met het heel vergroot te schilderen van bloemen of delen daarvan brak de hel los in behoudende kunstkringen. Want wat ze schilderde deed die mannen toch wel heel erg aan bepaalde vrouwelijk lichaamsdelen denken (zie hierboven). Tja, en dat kon natuurlijk niet, dat was pornografisch. Kijk, dat mannelijke kunstenaars het vrouwelijk naakt op allerlei manieren exploiteerden in hun werk was logisch. Daarvoor waren ze ten slotte man. Maar als een vrouw erotische beelden maakte, althans in mannelijke ogen? Dan waren ze wel van god los. O'Keeffe  werd zelfs afgeschilderd als ‘een door sex geobsedeerde nymfomane’. Zelf heeft ze altijd ontkent dat haar werk een erotische inslag zou hebben. Dat verzon men maar. Zelfs toen in de jaren 70 de feministische beweging in Amerika haar kunst annexeerde en ook duidelijk in het seksuele vlak probeerde te trekken, protesteerde ze. Als de altijd onafhankelijk denkende kunstenaar weigerde ze in deze mening mee te gaan.
 
Museum van Georgia O'Keeffe in Santa Fe
Overigens maakte ze ook heel ander werk dan die bloemen. Werk geïnspireerd door de natuur van de staat New Mexico waar ze jaren woonde en ook een eigen museum heeft in Santa Fe. Zelf heb ik die schedels ook zien liggen in de woestijn daar in dat deel van de USA. Amerikaanser kan bijna niet. Regelmatig kom je daar bij ranches zo'n koeienschedel tegen, gespijkerd aan het toegangshek. Dat heeft ook bij mij tot inspiratie geleid voor een schilderij dat nu ergens in Amerika hangt.
Georgia O'Keeffe, Skull, Red, White and Blue
Toos van Holstein, Hades
Natuurlijk is die 35 miljoen belachelijk veel. Dat soort bedragen slaat nergens meer op. Maar het doet me toch wel veel plezier dat "mijn" Georgia O'Keeffe nu de vorige vrouw met het recordbedrag zeer ruim heeft overtroffen. Dat was Joan Mitchell (1925-1992) die "maar" zo'n 10 miljoen euro haalde met het soort werk zoals hieronder.
 
Joan Mitchell, Grandes carrieres
 't Is maar waar je van houdt. Tot volgende week.
TOOS

Geen opmerkingen: