Rome

moderne Romeinse soldaat

 Associaties zijn rare dingen. Onverwacht, onbestuurbaar, onvoorspelbaar. In moderne terminologie een soort pop-ups in je hersenen in plaats van op een pc, laptop, tablet of smartphonescherm. Dat kwam als tweede pop-up in me op toen ik in oktober 2015 over het plaveisel van Rome liep en als eerste pop-up plots aan mei 1527 had gedacht. En dat dan weer vanwege de gigantische geschiedenis die verborgen ligt onder het Romeinse straatdek. Een geschiedenis in de vorm van een puinhoop. Letterlijk. Niet alleen van het klassieke Rome, maar ook van een Rome van vele eeuwen later.  Vandaar die associatie met mei 1527. Want toen vond de zogenaamde Grote Plundering plaats. De stad waar de Paus als opperbestuurder van de Rooms-Katholieke Kerk resideerde, werd bestormd en ingenomen door de troepen van het Heilige Roomse Rijk. Tegenstrijdig? Nee hoor, niet voor die tijd. Karel V, als katholieke keizer van het Habsburgse en Rooms-Duitse rijk, had wat appeltjes te schillen in Italië. Vandaar dat katholieke Spaanse soldeniers en ,veelal protestante, Duitse landsknechten, beide groepen al lang zonder soldij zittend, het katholieke Rome na verovering mochten plunderen, platbranden en verwoesten. Met vanzelfsprekend het bijbehorende vermoorden van burgers en geestelijken, het verkrachten van alles wat vrouwelijk was, dus ook nonnen, en het opzuipen van alles dat maar naar alcohol rook.

 

El Saco de Roma, Francisco J. Amérigo, 1884 

Best wel ingewikkelde tijden dus. Met geloof, geweld, macht en politiek gekonkel tot in het kwadraat. Noem dat maar eens geen pop-up, daar in centrum van Rome. Met daarbij nog de gedachte dat het tegenwoordig toch wel heel veel prettiger wonen is in Europa dan destijds. Geef mij de huidige  EU met nu al meer dan 70 jaar vrede. Iets dat hier nog nooit zo lang het geval is geweest. Ook iets dus om over na te denken bij al die wilde kreten van de laatste jaren over  die EU. Maar dat terzijde.

 

Rome, van binnen naar buiten

Ik liep dus in Rome. Waarom ik daar liep? Trouwe lezers herinneren zich misschien dat ik afgelopen oktober en november een poosje verdwenen was onder de internetradarhorizon. Zonder daarvoor toen een nadere verklaring te geven. De reden? Ik zat een paar weken lang op een schip dat de grote plas overstak  richting Amerika. Vanuit Civitavecchia, dicht bij Rome. Vandaar een aantal dagen Rome vooraf en een vrijwel internetloze periode midden op de Atlantische Oceaan.

't Kwam er maar niet van daaraan eens een paar blogjes te gaan wijden. Telkens was er wel weer iets anders om de aandacht op te richten. Maar dat verandert de komende weken.

De Eeuwige Stad eerst maar. Waar het bulkt van de kunst. Niet alleen in musea, maar ook in de vele kerken. Zo staat ergens een kerkdeur open, loop ik uit nieuwsgierigheid naar binnen en wat hangt er? Een onvervalste Caravaggio (1571-1610). Dat is typisch Rome!

 

rechts een werk van Caravaggio 

Net zoals smaakvolle moderne kunst geïntegreerd in oude, gerestaureerde kerkfronten.

Maar dat kost natuurlijk klauwen met geld. Ons Nationaal Restauratiefonds heeft 't er al heel moeilijk mee om in Nederland de monumentenzorg te bekostigen. Laat staan hoe ze dat in Rome moeten doen. Dan heiligt het doel de middelen. Dan bedek je een te restaureren kerkgevel met uitbundige reclame voor de nieuwste James Bond film. Mooi meegenomen dat die kerk bovenaan de wereldberoemde Spaanse Trappen staat. Heel lege trappen trouwens want ook die werden gelijk maar opgeknapt.  Teveel uitgesleten zeker door alle toeristenachterwerken die er normaal de traptreden dag en nacht bezetten.

 

de Spaanse Trappen

Ook het Rome van al die pleinen. Als er al geen fonteinen spuiten waar Feyenoord supporters zich aan te buiten kunnen gaan, dan staan er wel van die heerlijke barokke beeldengroepen. Die trouwens ook wel weer eens een schoonmaakbeurt kunnen gebruiken.

Net zoals onderdoorgangen bij viaducten of coupés van de metro. Of moeten ze die graffiti toch maar laten zitten? Want eigenlijk kan dat er toch ook wel heel modern kunstzinnig uitzien.

En zou die straatkunstenaar wel beseffen hoeveel kunstzinnigs er zich nog onder zijn knieën kan bevinden?

Van oude Romeinse overblijfselen van een paar duizend jaar geleden tot verruïneerde kunst bij die grote plundering van Rome in mei 1527? Ik denk haast van niet. Maar 't zou natuurlijk toch zomaar wel kunnen. Want associaties zijn rare dingen. Tot volgende week.

TOOS