 |
| Bob Dylan in AFAS LIve (voorheen Heineken Music Hall) |
Stel dat die toen al zou hebben bestaan, zou
operagrootmeester Giuseppe Verdi (1813-1901)dan mogelijk de Nobelprijs voor
literatuur hebben kunnen krijgen? Ik denk van niet. Want de libretto's voor zijn
opera's werden toch vooral door anderen geschreven. Maar ja, wie had ooit
gedacht dat Bob Dylan (1941) die literatuurprijs nog eens zou krijgen? Zeker
niet diegenen uit het literaire wereldje die daarover vorig jaar moord en brand
schreeuwden.
 |
| scene uit Rigoletto |
Ik zie al weer die verbaasde gezichten voor me met daarop
duidelijk zichtbaar de vraag 'hoe kom je nu in godsnaam op de link tussen Verdi
en Dylan'. Nou, eigenlijk heel simpel. Omdat ik in een kort tijdsbestek zowel
een concert van Dylan meemaakte als de opera Rigoletto van Verdi bijwoonde. Een wonderlijke
combinatie? Nee hoor, totaal niet. Ik kan ten slotte ook genieten van zowel
realistische schilderkunst als van abstracte. Zeg maar van Vermeer tot Willem
de Kooning. Of bij beelden van Michelangelo tot Henry Moore. Als 't maar
kwaliteit is. En daar heb je bij Verdi en Dylan beslist niet over te klagen.
Oké, Dylans stem is behoorlijk gruizig geworden. En zijn
bewegingen op het podium zijn beslist houterig te noemen. Hing er daarom misschien
geen groot projectiescherm voor detailopnamen van het podium? Niet dat dit iets
uitmaakte want zelfs vanaf het balkon in de immense Heineken Music Hall, die nu
ineens AFAS Live heet, kon zijn ingeperkte bewegingsritmiek je echt niet ontgaan. Maar het blijft
natuurlijk wel Bob Dylan, een van de grootste iconen uit de popwereld. Een man
die onsterfelijke liedjes heeft gemaakt met maatschappelijk tegendraadse en
poëtische teksten. En die nu toch maar mooi de Nobel literatuurprijs heeft
gekregen. Dat die teksten met die gruizige, af en toe wat mompelende stem niet
altijd goed waren te verstaan? Ach, so what! 't Was gewoon genieten.
 |
| scene uit Rigoletto |
Bij zo'n opera van Verdi versta ik de Italiaanse tekst
ten slotte ook niet, hoe duidelijk en gearticuleerd die ook wordt gezongen.
Maar daarvoor hebben ze in de Stopera boven het toneel dan juist wel een scherm
hangen waarop de vertaling voorbij komt. Kun je, terwijl 't zich voor je ogen
afspeelt, in ieder geval ook nog lezen dat er iemand heftig verliefd geworden
is of mogelijk zelfs aan het doodgaan is. Want daar gaat 't bij Italiaanse
opera toch om: drama, liefde, verraad en emotie, een en al emotie. Met
prachtige muziek en prachtige stemmen. Toch een tikje anders dan die stem van
Dylan.
La donna è mobile, de vrouw is grillig, beroemde aria in de uitvoering in de Stopera
Ik weet nog goed dat ik heel wat jaartjes geleden als volstrekt
groentje en plaatsvervangster met mijn zus mee mocht naar een concert van de
wereldberoemde sopraan Jessye Norman in
het Concertgebouw. En eigenlijk is het heel gênant wat ik nu vertel. Maar ach,
't is ook erg lang geleden. Na de pauze, let wel ná, vroeg ik ineens 'Zingt ze
nou zonder versterking?'. De blik van zuslief omschrijven gaat me niet lukken.
Zogezegd een leermomentje.
Maar je kunt je ook nauwelijks voorstellen wat voor geluidsvolume
zo'n operakeel kan produceren. Dat maakte ik een paar jaar geleden nog mee bij
een uitvoering van Mozarts 'Die Zauberflöte'. Ook weer van de Nederlandse Opera
in de Amsterdamse Stopera. We zaten op rij twee en de regisseur had, zo bleek, besloten dat tijdens de voorstelling één van
de zangers het toneel zou aflopen en zich al zingend langs de benen van de
toehoorders op juist die rij twee moest wurmen. Op zich al een kunststukje.
Maar het geluidsvolume dat me toen passeerde? Echt ongelooflijk! Wat een
klankkast kwam daar voorbij! Dat zal ik nooit meer vergeten.
 |
| nog een scene |
Datzelfde geldt trouwens ook voor die voorstelling van Rigoletto.
Het verhaal op zich is, zoals bij veel opera's, zonder meer krankjorum te
noemen. Volstrekt naïeve dochter van mismaakte hofnar Rigoletto wordt zeer heftig verliefd op
rokkenjagende hertog van Mantua en wordt doodgestoken door een door haar vader ingehuurde kille moordenaar
die eigenlijk de vuige hertog moet vermoorden. Drama tot de laatste snik. Misschien
dat de regisseur hierdoor op het idee kwam 't geheel zich te laten afspelen in
een ouderwets krankzinnigengesticht. Met Rigoletto als geestelijk wrak. Geen
kasteel van Mantua dus. Ach, moet kunnen. Zeker als 't zo inventief en beeldend
wordt uitgewerkt als nu het geval was. Zogezegd een frisse kijk, of moderner
geformuleerd, out of the box denken. Maar in welke enscenering dan ook, die
muziek blijft prachtig. Net zoals bij Dylan.
 |
| Dylan in de AFAS Live |
Bij hem ontdek je ook ineens dat
ie het intro van een eigen nummer zo heeft veranderd dat je 't in eerste
instantie helemaal niet herkent. Ook heel knap, zo out of the box spelen. Tot
volgende week.
TOOS
Geen opmerkingen:
Een reactie posten